عقاید رازی درباره ی اسلام و قرآن: قرآن دروغ است و پیامبران شیادان اند

اگر از مردم این مذهب (اسلام) سندی برای درستی مذهبشان خواسته شود، آنها برانگیخته می شوند و خون هر آنکس که مخالفشان باشد و چنین بپرسد را می ریزند. آنها تفکر منطقی را ممنوع کردند و در کشتن مخالفانشان کوشش دارند. از این جهت حقیقت تماما خاموش شده و پنهان می شود. - رازی

اگر از مردم این مذهب (اسلام) سندی بر درستی مذهبشان خواسته شود، آنها برانگیخته می شوند و خون هر آنکس که مخالفشان باشد و چنین بپرسد را می ریزند. آنها تفکر منطقی را ممنوع کردند و در کشتن مخالفانشان کوشش دارند. از این جهت حقیقت تماما خاموش شده و پنهان می شود. – رازی

محمد زکریای رازی، فیلسوف و دانشمند ایرانی، از مفاخر ایران و جهان اسلام است. دانشنامه ی معتبر بریتانیکا رازی را مهمترین پزشک جهان اسلام معرفی می کند. رازی را در پزشکی جالینوس مسلمان و در فلسفه سقراط جهان اسلام می خوانند. با اینحال فلسفه ی رازی تا امروز کمتر مورد توجه قرار گرفته. از دلایل این بی توجهی عقاید رازی درباره ی قرآن، اسلام و درباره ی نبوت پیامبران است.

رازی مقوله ی پیامبری و نبوت را از اساس دروغ می خواند و در کتاب مخارق الانبیا درباره شیادی پیامبران توضیح می دهد. در حیل المتنبئین به روشهای دروغگویی انبیا می پردازد و در فی نقد الادیان ادیان شهودی را تقبیح می کند.این کتابها امروز در دسترس نیستند اما در آثار دیگران نقد و بررسی شده اند. علاوه بر این رازی در مجادلات خود مقوله نبوت را از اساس رد می کند. رازی معتقد است که نبوت با ایده ی دانایی خدا در تضاد است. به گفته ی او تمام کسانی که از ابتدا ادعای پیغمبری کردند منحرف و فریبکار بودند و در بهترین حالت مشکلات روانی داشتند. بیرونی می گوید رازی نخستین کسی است که مذهب را تقبیح کرد و دومین کسی است که ضرورت وجود پیامبران را انکار کرد. ابوحاتم نویسنده عالم النبوه از رازی چنین نقل می کند:

او (رازی) گفت: به چه دلیل خدا باید معدودی را به عنوان پیامبران انتخاب کند تا آنها را برتر از دیگرانی قرار دهد که قرار است آنها را هدایت کند و مردمان را به ایشان وابسته کند؟ و بر چه اساس تو می پنداری که ممکن است خردمندی خردمند چنین روشی را برای [حکمرانی] بشریت برگزیند یعنی گروهی از مردم را برعلیه گروهی دیگر برانگیزد؛ دشمنی را در میانشان رواج دهد؛ نبرد را در میان آنها افزایش دهد و از اینرو مردمان را به نیستی برساند؟

رازی درباره ی مقوله ی اعجاز قرآن چنین می گوید (اینجا یا اینجا):

تو ادعا می کنی که معجزه ای که [نبوت محمد را اثبات می کند] حاضر و در دسترس است، یعنی قرآن. تو می گویی که هر کس انکارش می کند یکی مشابه اش را بیاورد. در واقع ما می توانیم هزاران مشابه اش را بیاوریم از آثار لفاظان، فصیح گویان و شاعران که بسیار بهتر از قرآن جمله بندی شدند و مفاهیم را موجزتر می رسانند. آنها معانی را بهتر می رسانند و وزن شعری بهتری دارند. به خدا که آنچه تو می گویی ما را شگفت زده می کند. تو درباره ی کتابی سخن می گویی که [مشتی] افسانه ی باستانی را بازگویی می کند و در عین حال سراسر تناقض است و هیچ اطلاعات یا توضیح مفید و بدردبخوری ندارد و آنگاه تو می گویی چیزی شبیه آن بیاور؟

You can leave a response, or trackback from your own site

پیوند کوتاه به این نوشته:

48 پاسخ به عقاید رازی درباره ی اسلام و قرآن: قرآن دروغ است و پیامبران شیادان اند

  • bxfgd گفت:

    وَالَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ
    و كساني كه كافر شدند و آيات ما را تكذيب كردند آنها اهل دوزخند

    نمایش  
  • kazemita گفت:

    در این مقاله دایره المعارف فلسفه اسلامی، muslimphilosophy.com/ip/rep/H043
    مطالب مفیدی در مورد مشی فلسفی‌ رازی‌ نوشته. از جمله این مساله که رازی‌ معتقد به وجود خدا، ماورأ الطبیعه و روح بوده است. درباره نویسنده مقاله اینجا می‌‌توانید بخوانید iis.ac.uk/view_person.asp?ID=21&type=auth

    نمایش  
    • mansoorhallaj گفت:

      درودبرشم تفکر دانشمند ایرانی زکریای رازی و ایراداتی که به نوشته های قران گرفته صحیح میباشد زیر به گواهی تاریخ نویسشن جهان اسلام فقط برای کشورگشایی وتسلط خونین وغارتگری ملته واردایران شد که قلم از نگاشتن جنایات اعراب مسلمان وتجاوزات وغارته وویرانیهای انان درایران شرم دارد درکتاب قران اعراب باوجوداینکه خدایشان تاکید نموده که سوره ابراهیم ایه ۴ من برای هرقومی بزبان ان قوم پیامبر فرستادم تابرانهابیان کند ام اعراب مسلمان چون برای غارت وتجاوز و خونریزی به ایران حمله کردند این ایه ر درسوره ابراهیم فراموش کردند و ما ارسلنا من رسول ال بلسان قومه اگر به قران خودشان وایات ان ایمان دادشتند متوجه میشدند که قوم ایرانی زبانش فارسی میباشد و دین عربی راخدای اسلام برای پارسیان نفرستاده فقط هدفشان جنایات اشاره شده بود که موفق هم شدند

      نمایش  
  • kazemita گفت:

    دلیل انتقاد رازی‌ از قرآن(منبع همان کتابی که صاحب این پست در وبللاگش ارائه نموده است):

    افسانه خلقت مورد علاقه رازی‌ با پنج عنصر ابدی آغاز می‌‌شد: زمان، مکان، مادّه، روح و آفریدگار. “روح با دیدن مادّه هوش از سرش رفت و و آفریدگار مهربان که این را دید، روح را با ماده پیوند داد. که شاید در اثر یادگیری، بتواند به سبکسری خود پی‌ ببرد، کسب خرد نماید و از بند ماده رهائی یابد”. انتقاد رازی‌ بر قرآن ناشی‌ از مخالفت او با اسطوره آفرینی نبود. بلکه به خاطر این بود که در نظر او قرآن خصوصیات یک کتاب اسطوره مناسب را نداشت. بر اساس نظر فلاسفه افلاطونی [همچون رازی‌] اسطوره‌ها تمثیل هایی برای توضیح پدیده‌هایی‌ هستند که توضیحشان به روشهای دیگر دشوار است. یک اسطوره مناسب باید معمّا گونه باشد تا شایسته تفسیر فلسفی‌ اعلا شود. رازی‌ معتقد بود که قرآن چنین توضیحی را ارائه نمی‌‌دهد و به این صورت قابل تفسیر نیست.

    نمایش  
    • Admin گفت:

      دوست عزیز اثبات شی نفی ما عدا نمی کند. اینکه متافیزیک نئوافلاطونی و از جمله رازی به نظر ما کودکانه بیاید دخلی به ایراداتش به قرآن ندارد. رازی می گوید این کتاب به لحاظ فلسفی به اندازه ی کافی پیچیده نیست و همینطور می گوید هیچ معجزه ی کلامی ندارد و سراسر تناقض است. یعنی درحایی چیزی گفتی جای دیگر خلافش را گفته این ربطی به متافیزیک رازی ندارد.

      منظور نویسنده اینجا درک مقصود از تفسیر استعاره است اگر شما با هرمنیاتیک و سنت غربی تفسیر متون مذهبی آشنا باشید متوجه منظور نویسنده می شوید. رازی می گوید قرآن برای اینکار به قدر کافی پیچیده نیست اینکه رازی خودش چه درکی از جهان دارد یا متافیزیک رازی اهمیت ندارد.

      نمایش  
      • kazemita گفت:

        متا فیزیک افلاطونی که رازی‌ پیرو آن بود البته کودکانه است و من از شما به خاطر این حرف صادقانه تشکر می‌‌کنم. این فرمایش شما هم صحیح است که اثبات شی نفی ما عدا نمی‌‌کند. عرض بنده این است که وقتی‌ شخصی‌ نسبت به عقیده‌ای تعصّب دارد -مخصوصاً عقیده‌ای که بطلانش بر ما مشخص است- حرفش را در ردّ عقاید متضاد دیگر باید محتاطانه تر از نظر بگذرانیم. مثلا ایرادی که رازی‌ در مورد به اندازه کافی‌ پیچیده نبودن قرآن به عنوان افسانه افرینش می‌‌گیرد بر اساس یک پیش فرض غلط است. پیش فرضی‌ که می‌‌گوید جریان افرینش الا و لابد باید از جنس اسطوره باشد. مگر برای من و شما این گزاره (مقدم) اثبات شده که بخواهیم تالی‌ را هم بپذیریم؟

        شما اگر ایرادی بر قرآن می‌‌بینید آن را بدون سنگر گرفتن پشت رازی‌ بیان کنید. اگر می‌‌گویید تناقضی دارد یا خیلی‌ ادبی‌ نیست، لطفا رفرنسی از شخصی‌ بیاورید که بدون تکیه بر پیش فرضهای ایدئولوژیک (بدون تعصّب) صرفا کار آکادمیک می‌‌کند.

        نمایش  
        • حسین کاظمی گفت:

          بسیار سپاسگزارم از شما جناب؛kazemita

          نمایش  
        • atimezak گفت:

          دوست عزیز، یکجور اشاره کردید به متافیزیک افلاطون و اثبات مقدم و تالی و پیش فرضهای ایدئولوژیک که یاد توپولوژی و منطق فازی افتادیم و فازمان پرید. سر و ته این کتابتان را اگر هم بیاورید، میشود پرواز به آسمان هفتم با چهارپا و چند هفته تور گردشگری در شکم نهنگ. بیشتر هم بخواهید زحمت ماله و اماله بکشید، کارتان از شکافتن دریا سر در میآورد و سیصد سال روزه باطل و خواب و خرناسه در غار. از پدوفیلیای حضرت خاتمتان دیگر نگفتیم تا سوء تعبیر نشود.

          نمایش  
      • ناشناس گفت:

        با سلام /// این اسلامی که شما ادعای درستی آن را میکنید چرا هیچ دردی از ملت ها دوا نکرده …؟ چطر است که در افغانستان درست اجرا نمیشه در ایران درست اجرا نمیشه در عربستان درست اجرا نمیشه توسط طالبان درست اجرا نمیشه

        نمایش  
  • mansoorhallaj گفت:

    محمد زکریای رازی دانشمند ایرانی و کاشف الکل هرگز دانشمند اسلامی نبوده بلکه مخالف سرسخت اسلام عربی بود زکریای رازی ایرانی اصییل بود ازجلوی نام والای این دانشمند واژه اسلامی ر بردارید

    نمایش  
    • Admin گفت:

      درود دوست گرامی، وقتی می گوییم از افتخارات جهان اسلام، اشاره مان به بستری است که این دانشمند از آن برخواسته که جهان اسلام بوده و دورانش هم دوران طلایی اسلام (Islamic Golden Age) است. اینکه این دانشمند خودش چه اعتقاداتی داشته مد نظرمان نیست. اما اگر اشاره شود که جهان اسلام چه محصولاتی در دوران کمال خودش داشته بدون تردید رازی یکی از برجسته ترین نمونه ها است.

      ضمنا برای اینکه بین لغات فاصله بگذارید در زمان تایپ از دکمه ی سپیس (بزرگترین دکمه ی کیبورد که در پایین دکمه های دیگر قرار دارد) استفاده کنید. من کامنتهای شما را بطور خودکار تبدیل کردم ولی تمام فورمت صفحه را با نقطه گذاری میان حروف به هم ریخته بودید. موفق باشید.

      نمایش  
  • پدرام گفت:

    اسلام دروغ است

    نمایش  
  • ایرانی گفت:

    خوب است که داریم با چشمان خودمان هدیه اسلام را به دنیا می بینیم ، فقر بیکاری اختلاس تجاوز قتل سر بریدن سنگسار داعش طالبان القاعده حماس سپاه حز ب الله جمهوری اسلامی! کسانی که از کشتن غیرنظامیان بیگناه لذت میبرند و خود را میکشند تا دیگران را عذادار کنند، باز هم بچسبید به قرآنتان به خدا سوگند که اگر ابلیسی باشد همان محمد است و اگر آتش جهنمی باشد همان اسلام است و اگر جادوی سیاهی باشد همان قرآن است.

    نمایش  
  • عابر گفت:

    اسلام ناب میخای فیلمهای داعش رو نگاه کن جالب اینجاست که بعضیها منتظرن حضرت مهدی تشریف بیارن و گردن داعشی ها رو بزنن پسرم دیروز میپرسه بابا گردن زدن آدمها مگه بد نیست ؟؟؟؟والا ما که نفهمیدیم :)

    نمایش  
  • ناصر راست ممد گفت:

    دوست عزیز همونطور که وجود خدا قابل اثبات نیست نبود اوهم قابل اثبات تیست

    نمایش  
  • Neda گفت:

    آونایی که فحش دادن و ادعای مسلمون بودن میکنن بیان بگن تاثیر دینشون بهشون این میتونه باشه فقط…چون دینشون گفته ب کسی ک مخالفه با دین اسلام بدحرف بزنین و فحش بدین…دین اسلام اگه دین مهربانی ها بود دعوت به جنگ نبود تو آیه های کتابش…فسادو گسترش نمیداد با این پیامها که میگه یه مرد هر چقدر میخواد زن میتونه نکاح کنه،میگه زن کافر ها رو به غنیمت بگیر و جز اینها(زن کافر ها) هر زنی ک بخوای رو نکاح کن.چطور میتونه این کتاب آیه ای که گفته چشم ها تو از نامحرم بپوشون ک گناه نکنی رو با آیه ای که معنیش رو نوشتم بالا در مورد کافرها برابری انسانها و فاسد نبودن رو تایید کنه؟
    چطور میشه کتابیو قبول کرد که اسم حیوون رو مخلوقات خودش میذاره؟
    چطور میشه کتابیو قبول کرد ک دعوت میکنه به گردن زدن؟
    چطور میشه گفت خدایی ک تو اون کتاب ازش بحث کردن قدرت اختیار و انتخابو داده ب آدما که به اختیار و انتخاب خودشون ی چیو انتخاب کنن؟ در حالی که میگه کسی که دیناسلامو قبول نکردو بکش!
    و هزاران سوال دیگه
    اونایی ک سنگ اسلامو به سینه میزنن شکی نیس که با دقت نخوندن قرآن رو
    کتابی که زن رو مث برده جلوه داده و مرد رو مثل ارباب
    کتابی که میگه گناه کردی بیا توبه کن میبخشمت،اما نمیگگه گناهی که در حق خودت کردیو میبخشم فقط.
    اجازه کتک زدن زن توسط مرد رو داده
    این دین واقعا دین مهربانی هاست؟ واقعا کشت و کشتار و تحقیر و فحش مهربونی هست؟
    دینی که چندین شاخه میشه و هر کدوم با اینکه کتابشون یکیه و محمد رو پیامبر میدونن،اعمالشون فرق دارهو اعتقاداتشون جز کشت و کشتار که مشترکن….
    بنظر من لازم نیست وقتی کسی بد و خوب رو تشخیص میده از هم یکی براش راه رو ترسیم کنه که آخرش بشه دنیا و جامعه ی امروزمون…کسی که خوبیو نخواد به اجبار دین هم خوبی نمیکنه
    اگرم ادعای خوب بودن کنه میشه شیاد و کسی که سواستفاده میکنه بنام دینش..دقیقا این آدمها بوفور دیده میشن تو جامعه ی ما

    نمایش  
  • بنده خدا گفت:

    سلام یاد بگیریم به اعتقادات و مقدسات توهین نکنیم کمی مطالعه بد نیست ببینید در کل دنیا قتل و کشتار بوده و هست فقط شکل و صورتش فرق میکند همه پیامبران از جمله پیامبر عزیز اسلام خواستن که نوع بشر آدم بشه حالا یکی یا گروهی میخان که آدم نشن گناه اونا چیه؟کشتار سرخپوستان هم نعوذبالله لابد کار پیامبر ما بوده ؟!!قتل عام ارمنی ها هم همینطور؟!قتل عام مسیحیان هم همینطور؟!کلاه خود را قاضی کنیم تهمت نکنیم پیامبر خون دل خورد تا ماها…..

    نمایش  
    • Admin گفت:

      اگر مخاطب نویسنده متن است، آنوقت من جایی به کسی توهین نکردم. ضمن اینکه این مقدسات اصلا چیست که به آن توهین نشود؟ یا یک گزاره صحیح است یا نیست. در اینجا فی المثل یا قرآن کلام خدا است یا نیست و ما سندی داریم که این گزاره را اثبات کند یا نکند؛ مقدس بودنش چه مفهومی دارد؟

      بسیاری از بومیان آفریقا معتقد به قربانی کردن کودکان برای خدایان بودند آیا ما مجازیم به مقدساتشان احترام بگذاریم یا قاعده اعتقاد به مقدسات فقط مشمول مقدسات ما می شود؟

      پیامبران از جمله پیامبر عزیز اسلام خواستن که نوع بشر آدم بشه حالا یکی یا گروهی میخان که آدم نشن گناه اونا چیه؟کشتار سرخپوستان هم نعوذبالله لابد کار پیامبر ما بوده ؟!!قتل عام ارمنی ها هم همینطور؟!قتل عام مسیحیان هم همینطور؟!کلاه خود را قاضی کنیم تهمت نکنیم پیامبر خون دل خورد تا ماها

      این یک ادعا است که سندی ندارد. یعنی ما این «پیامبران» را سراغ نداریم (خارج از منابع مذهبی) که درباره عملکردشان قضاوت کنیم. مثلا مدارکی دال بر وجود ابراهیم یا موسی وجود نداشته و برخی اصلا وجود این افراد را افسانه های قوم یهود می خوانند. بسیاری از این افسانه های مذاهب هم با مستندات تاریخی همخوانی ندارد.

      نمایش  
  • بنده خدا گفت:

    حالا این اعتقادات هست وضعیت اینه. ….برای یکبار هم شده قرآن را با تفسیر مختصر بخوانید و ببینید چه آرامش و عزتی داره…آرامشی که هیچ کتابی تا به حال نداشته ……عزت زیاد

    نمایش  
    • Admin گفت:

      حالا این اعتقادات هست وضعیت اینه

      فرض شما فرض غلطی است! این فرض که اعتقادات مذهبی به جامعه اخلاقیات می دهد نادرست است. اگر لامذهب ترین و بی خدا ترین کشور و جوامع بشری را نگاه کنید (جمهوری چک، سوئد، دانمارک و نروژ) از ما بسیار با اخلاق ترند. علاوه بر این تاریخ خلاف این باور عمومی را نشان داده یعنی آن جوامعی که مذهبی ترند جرم و جنایت و بی اخلاقی بیشتر است چون مذهب برای کسانی که به دنبال سرکوب وجدانشان هستند بهانه شرعی ایجاد می کند. برخی از شنیع ترین و رذیلانه ترین جنایت های بشری را معتقدین واقعی انجام دادند.

      از همه اینها بگذریم یا یک گزاره صحیح است یا نیست اینکه چه اثراتی دارد لزوما نامربوط است. من با برتراند راسل کاملا موافقم که هرگر نباید یک گزاره غلط را پذیرفت صرفا به این علت که اثرات مثبتی دارد–به فرض که دارد.

      برای یکبار هم شده قرآن را با تفسیر مختصر بخوانید و ببینید چه آرامش و عزتی داره…آرامشی که هیچ کتابی تا به حال نداشته

      در این مورد اتفاقا با شما موافقم. برخی از فلاسفه آلمانی هم مثل کانت، هاینه و مارکس معتقد بودند که مذهب افیون توده است. اگر مذهب نبود ملت ایران هم نمی توانست چهل سال درد و رنج موجود را تحمل کند؛ بنابر این در خاصیت آرامش دهی و رفع درد مذهب تردیدی نیست؛ که البته به همان اندازه که افیون است ابزار استحمار و استثمار هم هست و شرایط اعمال فشار بیشتر بر جامعه را میسر می کند.

      اما همانطور که بالا نوشتم اینکه دین آرامش بخش هم باشد، رد مدعای رازی در این نوشته نیست. فرض اینکه چیزی آرامش بخش است یا نیست به این معنا نیست که از جانب خدا آمده یا نیامده.

      نمایش  
  • ناشناس گفت:

    راستش من به وجود خدا شکی ندارم. ولی انکه اسلام واقعی هست نه نمیتونم باور کنم وتا وقتی که اسلام وجود داره این کشور نمیتونه پیشرفت کنه.شایداسلام اومده که مردمو با فرهنگ کنه و فرهنگ بیاره ولی فرهنگ سازیه که فرهنگ میاره.

    اینجانب از شما خواهش میکنم که کتاب دو قرن سکوت رو بخوانید

    نمایش  
  • آبان گفت:

    خمینی دجال و رژیم تبهکارش چه جانورانی که تولید نکرده اند. کمیته چی ها، بسیجی ها، پاسداران، شکنجه گران باند خاتمی، وزارت بدنام اطلاعات، و شیادهای خزیده در لانه ای بنام سایت تاریک نگار فردا. که کارش دروغ نویسی و لجن پراکنی علیه فرهنگ ایرانزمین و انسان های نیک است در تقویت و تداوم فرهنگ لمپنیسم و جهل و دجالیت.
    در عالم واقع امثال سایت ننگین تاریک نگار، حشرات آلوده ای بیش نیستند که در مرداب رژیم خمینی تولید شده اند و زیست می کنند فردا که مرداب بخشکد با تمام دروغ ها و لجن پراکنی هایتان به دوزخ خمینی خواهید پیوست. بی ارزش تر از آنید که وقتی صرف نقد جعلیات و محکومیت اخلاق فاسد دروغ نویسی و وطن فروشی و بی شرفی تان شود. خدا و خلق و حقیقت و تاریخ و تکامل، شما را محکوم و روسیاه کرده اند و در سرانجام حیات ننگینتان، سرنوشت شومی برایتان رقم زده اند.

    نمایش  
  • جابر گفت:

    ای کاش که با مرگ کار انسان تمام شود که واقعا موجودی بدرد نخور بیشتر نیست احتمالا خودشیفتگی باعث شده دنیای دیگربرای خود بسازد بحمدلله خاک شدن در قبر یک پیام دارد اری انسان کارش با مرگ تمام است اگر روح را هم می گویی ان هم بخاری بدون احساس ودرک است یعنی نه غذا می خواهد نه احساس بر درد دارد نه شهوت دارد که حوری بخواهد اری ان هم با مرگ از بین می رود پس انسان خوبی را سرلوحه خود نماید وبرود سر درست زندگی نمودن خوبی نماید خوبی می بیند بدی نماید بدی می بیند وخداوند تمام بندگان خوب خود را دوست می دارد

    نمایش  
  • سارا گفت:

    سلام مساله واضح است اول اینکه ما نمیدانیم این مطالب در مورد رازی حقیقت دارد یا خیر دوم اینکه اگر هم حقیقت داشته باشه ما دانشمند فاسد هم داریم دلیل نمیشه چون دانشمند بوده حرفش سند بشه.

    نمایش  
  • سمیه گفت:

    سلام.
    من فکر میکنم که تمام ادیان بازی هستند و ما همه سرکاریم.
    من سه ساله که بدون دین زندگی میکنم.
    تازگیا به وجود خداوند شک دارم.
    من فکر میکنم‌ که جهان هستی خودش در جریان هست و طبیعت راه خودشو پیدا میکنه.
    نیاری نیست که کسی اونو هدایت کنه.
    اگر هم خدایی باشه انقدر بیکار نیست که سیزده میلیارد سال و شایدم بیشتر، زمین و هستی رو بپائه.

    نمایش  
  • خردگرا گفت:

    محمد زکریا رازی دانشمند کافر بی دین

    ﻫﺎﻧﺮﯼ ﻛﺮﺑﻦ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ «ﻧﻘﺪ ﺁﺭﺍﺀ ﻣﺤﻤﺪ ﺯﮐﺮﯾﺎﯼ ﺭﺍﺯﯼ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻊﺍﻟﺤﮑﻤﺘﯿﻦ» ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮﻭ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﻭﯼ ﻧﺒﻮﺕ ﻭ ﻭﺣﯽ ﺭﺍ ﻧﻔﯽ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮﻓﺖ . ﺩﺭ ﺗﻔﮑﺮ ﺭﺍﺯﯼ ﻫﻤﻪٔ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽ ﺭﺳﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺩﺍﻧﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﻭ ﻟﺬﺍ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽ ﮐﺴﺐ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﺑﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻫﯿﭻ ﺑﺮﺗﺮﯼ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ . ﺍﺯ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﺍﻭ ﻣﻘﺘﻀﺎﯼ ﺣﮑﻤﺖ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﺍﻟﻬﯽ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﻫﻤﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻣﻀﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍ ﻗﻮﻣﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺒﻮﺕ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺮﺗﺮﯼ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺑﺮﺗﺮﯼ ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﯽ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻫﻼﮐﺖ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺎ ﺣﮑﻤﺖ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﺍﻟﻬﯽ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ . ﮐﺘﺐ ﺯﯾﺮ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻭﯼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ .
    « ﻓﯽﺍﻟﻨﺒﻮﺍﺕ » ﮐﻪ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻃﻌﻦ ﻭ ﺍﺳﺘﻬﺰﺍﺀ، ﻧﺎﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ «ﻧﻘﺾﺍﻻﺩﯾﺎﻥ » ﻧﻬﺎﺩﻩﺍﻧﺪ .
    « ﻓﯽ ﺣﯿﻞ ﺍﻟﻤﺘﻨﺒﯿﻦ» ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻃﻌﻦ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺭﺍ « ﻣﺨﺎﺭﻕﺍﻻﻧﺒﯿﺎﺀ » ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .
    ﺩﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﺎﻻ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ . ﺍﻣﺎ ﺟﻨﯿﻔﺮ ﻣﺎﯾﮑﻞ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺑﺶ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﮐﺘﺐ ﺑﺎﻻ ﻣﯽﺁﻭﺭﺩ . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﺣﻤﺪ ﺑﯿﺮﺷﮏ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ : «ﺍﺯ ﺗﻌﻠﯿﻤﺎﺕ ﺍﻭ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﻤﻪٔ ﺁﺩﻣﯿﺎﻥ ﺳﻬﻤﯽ ﺍﺯ ﺧﺮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﻈﺮﻫﺎﯼ ﺻﺤﯿﺢ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩٔ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻋﻤﻠﯽ ﻭ ﻧﻈﺮﯼ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ، ﺁﺩﻣﯿﺎﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﺪﺍﯾﺖ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﻧﯿﺎﺯ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ؛ ﺩﺭﺣﻘﯿﻘﺖ ﺩﯾﻦ ﺯﯾﺎﻥﺁﻭﺭﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺴﺒﺐ ﮐﯿﻨﻪ ﻭ ﺟﻨﮓ . ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻪٔ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻫﻤﻪٔ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦﻫﺎ ﺷﮏ ﺩﺍﺷﺖ » . ﮔﺮﻭﻫﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺍﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮﺍﺕ ﺭﺍﺯﯼ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺸﻢ ﻋﻠﻤﺎﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﺍﻭ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻠﺤﺪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺭﺩ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﺑﻮﺩﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﺩﻧﺪ .

    ﺍﺑﻮﺣﺎﺗﻢ ﺭﺍﺯﯼ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﻟﻨﺒﻮﻩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻠﺤﺪ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﻣﻌﯿﻮﺏ ﻭ ﻧﻔﺲ ﻭ ﺭﺍﯼ ﺿﻌﯿﻒ ﺧﻮﺩ ﮐﻼﻣﯽ ﺩﺭ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﻧﺒﻮﺕ ﺗﺼﻨﯿﻒ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﮐﺴﺎﻧﯽ ﭼﻮﻥ ﻧﺎﺻﺮﺧﺴﺮﻭ، ﺍﺑﻦ ﺣﺰﻡ ﻭ ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻦ ﻣﯿﻤﻮﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﺍﻥ ﻭ ﻣﻬﻮﺱ ﺑﯽﺑﺎﮎ ﻭ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﻋﺎﻭﯼ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﺑﯽﺩﻟﻴﻞ، ﻫﻮﺱ ﻭ ﻫﺬﻳﺎﻧﺎﺕ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ . ﺍﺑﻦ ﻗﯿﻢ ﺍﻟﺠﻮﺯﯾﻪ ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ : «ﺭﺍﺯﯼ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ ﻭ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﺩﺭ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﻧﺒﻮﺍﺕ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﺍﯼ ﺩﺭ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﻣﻌﺎﺩ ﺗﺄﻟﯿﻒ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﻋﻘﺎﺋﺪ ﺯﻧﺪﯾﻘﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ» . ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺑﺮ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﺭﺍﺯﯼ ﺭﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﺭﺍﺯﯼ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﺩﯾﻪ ﻫﺎ ﻧﻘﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ . ﺫﺑﯿﺢﺍﻟﻠﻪ ﺻﻔﺎ ﺍﺯ 12 ﻧﻔﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺁﺭﺍﯼ ﺭﺍﺯﯼ ﺭﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻧﺎﻡ ﻣﯿﺒﺮﺩ ﺭﺍﺯﯼ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺭﻭﯼ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .

    ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺭﺍﺯﯼ ﭘﻨﺞ ﻗﺪﻳﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ : ﺁﻓﺮﻳﺪﮔﺎﺭ، ﻧَﻔﺲِ ﻛُﻠﯽ، ﻫﻴﻮﻻﯼ ﺍﻭّﻝ، ﻣَﻜﺎﻥِ ﻣُﻄﻠﻖ ﻭ ﺯﻣﺎﻥِ ﻣُﻄﻠﻖ . ﺍﺑﻦ ﺣَﺰﻡ ﻇﺎﻫﺮﯼ ﺩﺭ » ﺍﻟﻔﺼﻞ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﻭ ﺍﻻﻫﻮﺍﺀ ﺍﻟﻨﺤﻞ » ﺑﺎﻭﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺭﺍﺯﯼ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻐﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ . ﻣﺴﻌﻮﺩﯼ ﺩﺭ » ﺍﻟﺘﻨﺒﻴﻪ ﻭ ﺍﻹﺷﺮﺍﻑ » ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻗﺪﻳﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ، ﭘﺲ ﻧﻈﺮ ﺍﺑﻦ ﺣﺰﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺍﺯﯼ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ . ﺑﺎﻭﺭ ﺭﺍﺯﯼ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺪﻳﻢ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻧﻔﺲ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻧﺺ ﻗﺮﺁﻥ ﺍﺳﺖ . ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺭﺍﺯﯼ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺧﺘﻢ ﻧﻤﻴﺸﻮﺩ، ﺍﻭ ﺩﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﻧﺒﻮﺕ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﯽ ﺩﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎﯼ «ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﯼ ﻫﺎ » ﻭ «ﺗﺮﻓﻨﺪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻧﻤﺎﻳﺎﻥ » .ﻫﺎﻧﺮﯼ ﻛﺮﺑﻦ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﺭﺍﺯﯼ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ : ﺭﺍﺯﯼ ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺘﯽ ﻧﺎﺷﻨﻴﺪﻩ، ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺪﻋﻪ ﻛﺎﺭﯼ ﺷﻴﻄﺎﻧﯽ ﺍﻧﺒﻴﺎﺀ، ﻣﺎ ﻓﯽ ﺍﻟﻀﻤﻴﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻴﻜﻨﺪ . ﺭﺍﺯﯼ ﺑﺎ ﺷﻮﺭ ﻭ ﻫﻴﺠﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺴﺎﻭﯼ ﺑﺸﺮ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﻣﺘﺴﺎﻭﻳﻨﺪ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺸﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻧﺒﻮﺕ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺑﻨﺎﺀ ﺑﺸﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﺩ . ﺍﻳﻦ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻧﺒﻮﺕ ﺟﺰ ﺷﻮﺭﺑﺨﺘﯽ ﭼﻪ ﺣﺎﺻﻠﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺣﺎﺻﻞ ﺟﺰ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻗﺘﺎﻟﻬﺎﯼ ﻋﻨﺎﻥ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺟﺰﻣﯽ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﭘﻮﭺ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺭﺍﺯﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﺮﺩ ﺍﺭﺯﺵ ﺯﻳﺎﺩﯼ ﻗﺎﺋﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻛﺴﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻴﻦ ﺩﻳﻦ ﻭﻓﻠﺴﻔﻪ ﺁﺷﺘﯽ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﺭﺍ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻣﻴﺪﺍﻧﺪ . ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﻭ ﭘﯿﺮﺍﻣﻮﻥ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮﯼ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ «ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺍﯼ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻋﺎﺩﯼ ﺍﻭ (ﺭﺍﺯﯼ ) ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﻓﯿﻠﺴﻮﻑ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﻧﻤﯿﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﻨﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺎ ﺧﺮﺩ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﮐﻨﺪ، ﺯﯾﺮﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺮﺩ ﻣﯿﺘﻮﺍﻧﺪ ﺁﺩﻣﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺭﻫﻨﻤﻮﻥ ﺷﻮﺩ . ﺗﮑﯿﻪ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺮ ﻣﺘﻮﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﮐﻪ ›ﻭﺣﯽ‹ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﺎﺭ ﺑﯿﻔﺎﯾﺪﻩ ﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﺍﯾﻦ ﻭﺣﯽ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺩﯾﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺗﻨﺎﻗﻀﻨﺪ، ﻭ ﭼﻄﻮﺭ ﻣﯿﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ؟

    « . ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻠﺤﺪ ( ﺍﺑﻮﺣﺎﺗﻢ ﺭﺍﺯﯼ ) ، ﻧﺎﺩﺍﻥ ( ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮﻭ ) ، ﻣﻬﻮﺱ ﺑﯽﺑﺎﻙ ( ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮﻭ ) ﻭ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﻋﺎﻭﯼ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﺑﯽﺩﻟﻴﻞ (ﺍﺑﻦ ﺣﺰﻡ ) ، ﻫﻮﺱ (ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮﻭ )، ﻫﺬﻳﺎﻧﺎﺕ (ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻦ ﻣﻴﻤﻮﻥ ) ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ (ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﻧﻔﺮ ) ﺑﺮ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺍﻭ ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .
    منابع
    ● ﮐﺮﺑﻦ، ﻫﺎﻧﺮﯼ . « ﻧﻘﺪ ﺁﺭﺍﺀ ﻣﺤﻤﺪ ﺯﮐﺮﯾﺎﯼ ﺭﺍﺯﯼ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻊﺍﻟﺤﮑﻤﺘﯿﻦ ﻧﺎﺻﺮﺧﺴﺮﻭ » . ﻣﻌﺎﺭﻑ، ﺵ . ۶۹ ( ۱۳۸۸ ) : ۱۵۲ .
    .● ﺍﻣﺎﻧﯽ، ﻣﯿﺜﻢ . «ﻧﺒﻮﺕ ﺩﺭ ﻧﮕﺮﺵ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺯﮐﺮﯾﺎﯼ ﺭﺍﺯﯼ » . ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺣﮑﻤﺖ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ( ﺍﺍﻃﻼﻋﺎﺕ )، ﺵ . ۱۱ ( ﺑﻬﻤﻦ ۱۳۸۶ ) : ۷۱ .
    ●ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻓﻠﺴﻔﻪٔ ﺍﺳﻼﻣﯽ، ﻫﻨﺮﯼ ﮐﻮﺭﺑﻦ، ﺹ۱۶۲
    ● ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ، ﺳﯿﺪﺣﺴﯿﻦ ﻧﺼﺮ، ﺹ۲۳

    نمایش  
  • افغانی گفت:

    اسلام جز غارت، کشتار مخالفان عقب مانده چیزی بیش نیست و قران به سه دسته تقسیم شده اول داستان های دروغ درهم بر هم . دوم وعده ناحق بهشت ، سوم ترساندن ناحق از دوزخ .

    نمایش  
  • محمد تخمی گفت:

    ریدم توی اسلام

    تخم عرب های حرومزاده :-o

    نمایش  
  • ناشناس گفت:

    وجدان ادمی مهمترین دین است دینی که اما و اانسانیت دین است شعور دین است ۴۴ساله به اسم دین مال مردم میخورن .بیایید منطقی فکر کنید اتفاقات یک سال پیش رو نمیتونید بخوبی بیاد بیاورید چگچنه است که بعد از ۴۰۰سال از هجرت و واقعه کربلا با وجودی بیسوادی و درک کم میتونستن اینجوری داستان سرایی کنن .هموطن اگاه باش

    نمایش  
  • دیدگاه خود را بنویسید

    :wink: :twisted: :roll: :oops: :mrgreen: :lol: :idea: :evil: :dance: :cry: :bow: :arrow: :angry-: :?: :-| :-x :-o :-P :-D :-? :) :( :!: 8-O 8)

    WWW.FARDA.US © 2008-2015, Project by Farda.us Hosted by Farda.us | All Images and Objects are the property of their Respective Owners