یک هندو در حال نیایش یک گاو. تصویر در قلمرو عمومی است. منبع: defence.pk

دوره دانشجویی من در ایران هنوز پدیده ی ساندیس خوری حکومتی باب نشده بود و ما ساندیس ها را با خیال راحت و بدون ترس از بی آبرویی سر می کشیدیم. کیک و ساندیس از کالاهای اساسی زمان ما بود که برخی به شوخی به آن «عمله خفه کن» می گفتند. این عمله خفه کن ها در روزهایی که صبح تا شب کلاس داشتیم یا در روزهای ماه رمضان عجیب می چسبید. یادم می آید هفت هشت سال پیش یک روز ماه رمضان، موقع ناهار یکی از همینها را خریده بودم و در یک مکان نسبتا خلوت مشغول روزه خواری بودم. در همین میان آقایی با سر و وضع نسبتا مرتب طرفم آمد و پرسید که مگر نمی دانی که الان رمضان است و نباید روزه خواری کرد؟ گفتم چرا می دانم اما همه مثل او فکر نمی کنند و برخی هم مثل من روزه نیستند. گفت ولی شما باید به عقیده من احترام بگزاری! گفتم با منطق خودت شما هم باید به عقیده من و امثال من احترام بگزاری! گفت اینجا مملکت اسلامی است و اغلب مردم روزه می گیرند و چون تعداد زیادی روزه می گیرند پس نظر من ارجح است. گفتم به فرض هم که اینطور باشد تعداد طرفداران یک عقیده درستی آن و نادرستی باور مخالف را اثبات نمی کند. گفت شما اگر به دموکراسی معتقدی نباید روزه خواری کنی. دیدم پرت و پلا می گوید تهمانده کیک و ساندیسم را هم جلوی رویش فرو دادم. در واقع آنقدر گرسنه بودم که اگر ماشین منکرات هم می آمد اول ترتیب کیک و ساندیس را می دادم بعد سراغ منکرات می رفتم.

برخی از مردم تصور می کنند که اگر به چیزی باورمند باشند — علی الخصوص اگر باورشان مذهبی باشد — آنوقت بقیه موظفند که به باور آنها احترام بگزارند ولو اینکه این باور بر خلاف عقل یا بر خلاف وجدان و آزادیهای گروه دیگر باشد. برخی برای توجیه این زیاده خواهی به مغلطه جمعیت متوسل می شوند. یعنی به جای اینکه دلایل منطقی داشته باشند که چرا باورشان درست است؛ استدلال می کنند، نظرشان درست است و حق با آنها است چون تعداد زیادی به گفته ی آنها اعتقاد دارند. برخی این مغلطه را با دموکراسی — که اساسا یک شیوه حکومتی است و ارتباطی به آزادیهای شخصی ندارد — توضیح می دهند. به باور این گروه دموکراسی این است که اگر اغلب اعضای یک گروه یا یک جامعه چیز را خواستند باید همان بشود چون آنها اشخاص دموکراتی هستند و شما اگر مثل آنها فکر نکنید شخص دموکراتی نیستید (البته من مطمئنم این دموکراسی فقط درباره مخالفین کاربرد دارد و اگر جلوی زن و بچه ی خودشان باشد، از دمکوکراسی تبدیل به ولایت فقیه می شود!) با فرض درست بودن چنین استدلالی، گروههای زیادی هستند که جمعیتی بیش از این مسلمانان دارند و عقایدشان کاملا با آنها متفاوت است و باید به آن عقاید احترام گذاشت. مثلا بسیاری از مردم هند، با بیش از یک میلیارد نفر جمعیت، معتقدند که گاو موجود مقدسی است و باید آن را نیایش کرد. با این فرض که تعداد زیاد هواداران یک گروه، درستی آن را نشان می دهد، مسلمانان هم باید به احترام هندیان گوشتخواری را متوقف کنند و گاو بپرستند. یا مثلا مسلمانان تندروی سنی — که تعدادشان از شیعیان تندروی کشور ما بسیار بیشتر است — معتقدند که شیعیان نجس هستند و کشتن آنها باعث رفتن قاتل به بهشت می شود. یا مثلا اغلب مردم دنیا تا پیش از ظهور گالیله و کپرنیکوس باور داشتند که خورشید بدور زمین می گردد و زمین مرکز کائنات است و البته گالیله هم برای مخالفت با این نظر رایج بهای سنگینی پرداخت. متاسفانه به این قبیل عقاید نمی شود احترام گذاشت. من به این باور که گاو مقدس است یا شیعه را باید کشت یا زمین مرکز کائنات است، احترام نمی گزارم؛ اما به حق گاو پرستان و شیعه کشان و روزه داران برای اینکه باوری بر خلاف باور من داشته باشد احترام می گزارم. در واقع آنچه که قابل احترام است حق داشتن عقیده و آزادی های شخصی و مذهبی است و لزوما خود عقاید قابل احترام نیست. حقوق و آزادی های افراد محترم و قابل دفاع هستند؛ به شرط اینکه آزادی شان در نقطه ای تمام شود که آزادی دیگران شروع شده باشد.