تصویر فتوشاپی نتانیاهو که خط قرمز ایران را بر روی بمب کارتونی مجموعه لونی تونز در سازمان ملل ترسیم می کند. 图像源: العربیه.

جان بولتون، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل و یکی از مسببین حمله نظامی به عراق، 相信 那是: «اسراییل باید دیروز به ایران حمله می کرد.» احتمالا منظور از این عبارت این باشد که اسراییل همین حالا هم ضرر زیادی از بابت عدم حمله نظامی متحمل شده. سخنان بولتون در حالی منتشر شد که چند روز پیش بنیامین نتانیاهو هم در مصاحبه با تلویزیون سی بی اس هشدار داده بود، ایران تنها چند هفته با خط قرمز مشهور او فاصله دارد. ماجرای خط قرمز نتانیاهو مربوط به تقریبا یک سال پیش است که در جریان سخنرانی سالانه اش در سازمان ملل، تصویر یک بمب (مشابه بمب های سری کارتونهای لونی تونز) را به سازمان ملل برده بود و برای تعیین محدوده غنی سازی اورانیوم، بر روی این بمب خط قرمزی ترسیم کرد. مطابق خط قرمز آقای نتانیاهو، ایران باید برای رسیدن به سلاح اتمی، 250 کیلوگرم اورانیوم بیست درصد در اختیار داشته باشد تا هر زمان خواست بتواند آن را به میزان بالاتر غنی سازی کند و در نهایت خرج مورد نیاز برای ساخت یک سلاح را فراهم کند. نتانیاهو تهدید کرده بود که اجازه نخواهد داد ایران به این نقطه برسد. حالا پس از یک سال نتانیاهو دیروز گفت که ایران به این نقطه نزدیک شده و در حال حاضر 190 کیلوگرم اورانیوم در اختیار دارد و ظرف فقط چند هفته از مرز 250 کیلوگرم عبور خواهد کرد و به این شیوه تلویحا ایران را تهدید به حمله نظامی کرد: «ایران باید بداند، به آنها اجازه داده نخواهد شد از این خط قرمر عبور کنند.»

میزان اورانیوم مورد نیاز برای ساخت سلاح اتمی 94 向上 210 کیلوگرم است. 图像源: economist.com

به نظر می رسد آقای نتانیاهو 250 کیلوگرم گاز هگزا فلوراید اورانیوم را با 250 کیلوگرم اورانیوم غنی شده اشتباه گرفته! این ادعایی است که هفته نامه اکانومیست در گفتگو با دو تن از کارشناسان برجسته اتمی مطرح می کند. به گفته ی این هفته نامه 250 کیلوگرم گاز هگزافولاراید اورانیوم برابر با 165 کیلوگرم اورانیوم غنی شده 20 درصد است که برای ساخت یک بمب کافی است. اکانومیست در این رابطه با دیوید آلبرایت، بازرس ویژه ی تسلیحاتی پیشین سازمان ملل و گرِگ جونز، کارشناس تسلیحاتی، گفتگو کرده. به باور جونز برای ساخت یک سلاح اتمی، مقدار 94 向上 210 کیلوگرم اورانیوم عنی شده بیست درصد نیاز است؛ بسته به اینکه برای تبدیل آن به اورانیوم با خلوص بالاتر از چه شیوه ای استفاده شود. از آنجایی که ایران سالها پیش غنی سازی اورانیوم را آغاز کرد، میزان 219 کیلوگرم اورانیوم بیست درصد تولید شده در اختیار دارد؛ که چهل درصد آن بعدا به اکسید اورانیوم تبدیل شد تا سوخت مورد نیاز راکتور تحقیقاتی تهران فراهم شود. با اینحال 123 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد باقی مانده هم برای ساخت یک بمب کافی است و از آن زمان 10 کیلوگرم دیگر به این مقدار اضافه شده. نویسنده در ادامه این پرسش را مطرح می کند که آیا این موضوع به معنای حمله نظامی اسراییل به ایران است و نتیجه می گیرد که حمله نظامی محتمل نیست. خط قرمز اسراییل مربوط به گذشته است و ایران از آن عبور کرده. اسراییل متناوبا خط قرمز دیگری را هم با نام محدوده مصونیت (zone of immunity) توسط وزیر دفاع اسبق این کشور، ایهود باراک، طرح کرد. این محدوده مصونیت به لحظه ای اشاره دارد که ایران به تعداد کافی سانترفیوژ در تاسیسات فردو — که توسط تسلیحات متداول اسراییلی قابل تخریب نیست — در اختیار داشته باشد تا در زمان حمله نظامی هم سانترفیوژها بتوانند به فعالیت خود برای ساخت بمب ادامه دهند. اکانومییست ادعا می کند که ایران سالها پیش این خط قرمز را هم پشت سر گذاشت.

آنتونی کوردزمن از مرکز مطالعات استراتژیک در واشینگتن معتقد است که برای آمریکا تنها دو گزینه وجود دارد، اینکه اتمی شدن ایران را بپذیرد یا اینکه به ایران حمله کند که در آن صورت هم باید پس از حمله نظامی، اتمی شدن ایران را بپذیرد. به باور او دیپلماسی و تحریم ها هیچکدام نمی توانند ایران را از ساخت سلاح اتمی بازدارند. آمریکا و متحدانش از حالا باید به فکر نحوه برخورد با یک ایرانی اتمی باشند. به گفته ی او از زمانی که پاکستان اورانیوم لازم برای ساخت سلاح اتمی را در سال 1986 بدست آورد تا زمانی که نخستین بمب را در سال 1998 آزمایش کرد؛ مدت دوازده سال گذشت. ایران هم می تواند برای مدت طولانی منتظر زمان مناسب بماند.

مایکل اوهنلن از موسسه ی تحقیقاتی بروکینز در گفتگو با این نشریه می گوید اسراییل می توانست سه یا چهار سال پیش به ایران حمله کند اما این موضوع در حال حاضر کمتر محتمل است. نتانیاهو امید داشت که جنگ را شروع کند و آمریکا را مجبور کند تا کار را برایش تمام کند؛ اما زمانی که اوباما به نتانیاهو اطمینان داد، برای چنین حمله ای روی آمریکا حساب نکند، نتانیاهو سعی کرد تا در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اعمال نفوذ کند تا میت رامنی نامزد مورد اعتماد خودش انتخاب شود؛ که البته شکست خورد.

به نظر می رسد جان بولتون چندان بیراه نمی گوید؛ زمانی که ادعا می کند: اسراییل باید دیروز به ایران حمله می کرد.