زبان فارسی نو یا فارسی کنونی، از زمان رواج آن در دوران پس از اسلام، کمابیش تعدادی واژگان را دردرون خودش نگاه داشته. تعدادی از این واژه ها در دوران پس از اسلام از زبان عربی به این زبان آمد و در دوران معاصر هم تعدادی واژه تازه ساخته شد و یا از دنیای غرب وارد شد. با اینحال این واقعیت که ما هنوز می توانیم آثار کلاسیک ادبیات ایران مانند شاهنامه فردوسی یا گرشاسبنامه اسدی توسی را پس از هزار سال و بیشتر بخوانیم و بفهمیم؛ نشان می دهد که تغییرات چند قرن گذشته اندک بوده و تاثیر چندانی بر واژگان زبان ما نداشته.
یادم می آید وقتی برای نخستین بار در آمریکا به یک رستوران ایرانی رفته بودم و از مهماندار فارسی زبان پرسیدم که سرویسهایتان کجاست؟ متوجه نشد که منظور من چیست. معلوم شد این لغت زمانی در ایران رایج شده که این شخص در ایران نبوده. ما برای مستراح یا توالت لغات زیادی ساختیم و در همین چند دهه ی گذشته از خلا و دست به آب و مستراح و مبال و آبریز به دستشویی و سرویس یا سرویس بهداشتی رسیدیم. علت این تغییر مکرر واژگان این است که چون خود لغت به محل کثیفی اشاره داشته، واژه هم پس از یک دوره مفهوم زشتی بخود گرفته و کثیف شده به همین علت هم جای خودش را به واژه ی دیگر داده؛ اما در مورد سایر لغات این اتفاق نمی افتد. مثلا ما تخت و کلاه و دفتر را قرنهاست که در واژگان روزانه مان بکار می گیریم و لغتی جایگزین آنها نشده.
همانطور که مستراح هم ذاتا لغت زشتی نیست و در لغت به معنای مکان استراحت است اما صورت ناخوشایندی بخود گرفته؛ آخوند یا ملا هم از آن دست کلماتی هستند که مکررا جایگزین پیدا کردند. هر دو آخوند و ملا معانی لغوی خوبی دارند. آخوند در لغت به معنای ارباب و خداوندگار است و ملا هم همان مولای عربی به معنای سرور است. اما ملایان امروز ترجیح می دهند که از لغات دیگری برای اشاره به خودشان استفاده کنند و ما از مفتی و واعظ و منبری و منلا و ملا و آخوند وشیخ، در دوره قاجار به عالم و بعدا به روحانی رسیدیم. در صورتی که هم عالم و هم روحانی معانی دیگری دارند؛ مثلا وقتی می گوییم احساس روحانی بهمان دست داد یا وقتی می گوییم در مکان روحانی بودیم؛ منظورمان این نیست که احساس آخوندی بهمان دست داد یا در مکان آخوندی بودیم.
چرا ملایان دایما نام عوض می کنند و لغات دیگر را به نفع خودشان مصادره یا به قولی ملاخور می کنند؟ یک دلیل واضح این است که این جماعت هم مانند مستراح تاریخچه ی کثیفی از خودشان به یادگار می گذارند و این سابقه بر روی نام آنها هم باقی می ماند. به همین علت پس از مدتی ترجیح می دهند که با تغییر نام، سوابق گذشته را پنهان کنند و چهره ی مثبت تری از خود ارایه دهند. این تغییر نام در طول تاریخ به کرات رخ داده. از همینجا می توانیم حدس بزنیم که خواص آخوندی هم در تمام این مدت، کمابیش حفظ شده و منحصر به روزگار ما نیست.
Greetings,
نمایشYou have discovered an excellent correlation. Please expand and elaborate. It is, I believe, a great subject for a book. Thank you.
Postscript: Your site is very educational and orderly. Keep up the good work!!
Steven
مدتها بود مطلب به این جالبی نخوانده بودم. عالی بود.
نمایشتحليل جالبي بود
نمایشتابحال بهش فكر نكرده بودم
نویسنده این متن درحقیقت ذات خودش و طرز فکر انحرافی و الحادی اش را معرفی کرده است، روحانیت بازوی توان مند و محافظ اسلام و راهنمای بشریت در طول تاریخ بودند و هستند.
نمایشعجب مرد خریه این اقای کمال، اخه الاغ چی از این حکومت جز بدبختی و بیکاری و دزدی دیدی ،۲ساله بیکارم با لیسانس در صورتیکه چندین جا پذیرفته شدم میگن فعلا اوضاع خرابه نیرو نمیگیریم ،حالا توی خر بگو من متاهل روستایی با این اوضاع خراب چکارکنم حیوون
نمایش