נשיא איראן מחמוד אחמדינז'אד

تصور کنید عده ای دزد، شبانه وارد منزل شما شدند و دار و ندارتان را همراه خودشان بردند. صبح که از موضوع آگاه می شوید، در می یابید ارزش آنچه دزدیده شده برابر با دو سوم مجموع دارایی های شما است. شما شخص ثروتمندی نیستید و زندگی مرفهی نداشتید. بخاطر می آورید چه روزهایی را در گرمای تابستان و سرمای زمستان پشت رل خودروی قسطی تان از یک سوی شهر به سوی دیگر راندید، تا تعداد بیشتری مسافر جا به جا کنید. بارها با راننده های دیگر بر سر نوبت مسافر دهان به دهان شدید یا قربان صدقه افسر راهنمایی و رانندگی رفتید تا جریمه تان نکند و دست آخر بتوانید این شندر غاز را پس انداز کنید. اگر معلم بازنشسته بودید سالهایی را که در مدرسه غیر انتفاعی درس می دادید، بخاطر می آورید. درس دادن به بچه ها برای کسی به سن شما کار آسانی نیست و حقوقش هم با وجود شیفت های اضافی و تدریس خصوصی، کفاف خرجتان را نمی داد؛ به همین علت هر بار از زن و بچه تان خواستید کمتر خرج و بیشتر قناعت کنند. یا به عنوان یک کارگر کارخانه ماهها حقوقتان را نگرفتید اگر هم دادند کم دادند و با هزار ادا و اطوار و منت دادند؛ هر چه این سالها کارفرمایتان با شما بد کرد را به جان خریدید به امید اینکه چیزی بماند و فردای بهتری برای خودتان و فرزندانتان باشد. اما حالا کسانی پیدا شدند و به خودشان اجازه دادند دسترنج یک عمر شما را غارت کنند و شما هم بخوبی آگاهید که دیگر جوانی و موقعیت سابق را ندارید که چنین ضرر هنگفتی را جبران کنید.

در چنین شرایطی به عنوان یک مال باخته چه می کنید؟ از اموالتان گذشت می کنید یا به دنبال دزدها می گردید؟ گزینه نخست احتمالا برای اغلب (اگر نه همه ی) خوانندگان این نوشته منتفی است. شما چیزی برای بخشیدن و گذشت کردن ندارید و باید دزد را پیدا کنید. احتمالا کلانتری محل اولین مقصدتان باشد؛ اگر با کمک کلانتری و اهل محل به جایی نرسیدید شاید حتی به رمال ها و دعا نویس ها – آنطور که این روزها در مملکت ما مرسوم است – هم سری بزنید. در هر حال شما مصمم هستید که از حق خودتان دفاع کنید و در این راه به هر ابزاری که می شناسید متوسل می شوید تا دستکم بخشی از اموالتان را بازگردانید.

تغییرات به هزینه دیگران

تقریبا هشت سال پیش، محمود احمدی نژاد، رییس جمهور کنونی ایران، با تقلب در صندوقهای رای به دور دوم انتخابات راه پیدا کرد و با شعار «مبارزه با فساد اقتصادی» و «پول نفت بر سر سفره های مردم» تعدادی رای هم از زحمتکشان و قشرهای کارگری جامعه گرفت. چهار سال ریاست جمهوری احمدی نژاد این مزیت را داشت که با پایان یافتنش اگرچه هنوز هم مردم نمی دانستند چه می خواهند اما تقریبا همه مطمئن بودند، احمدی نژاد را نمی خواهند و با اینکه به خوبی حدس می زدند در انتخابات این دوره هم – مانند دوره گذشته – تقلب خواهد شد و از نمایش رایشان به عنوان رای به نظام سو استفاده می شود، تصمیم گرفتند چنان «نه» بزرگی به حاکمیت بگویند که حتی با چند میلیون رای تقلبی هم قابل پوشاندن نباشد. انتخابات برگزار شد و کاندیدای مخالف احمدی نزاد با اختلاف رای بالا پیروز شد همه در انتظار اعلام رسمی پیروزی میر حسین موسوی بودند تا اینکه یک نفر در خیابان آذربایجان تصمیم گرفت به قوانین بازی که خودش وضع کرده، پایبند نباشد و تقلب انتخاباتی دوره های گذشته را تبدیل به انتخابات یکسره فرمایشی کرد. احمدی نژاد پیروز اعلام شد؛ بخشهایی از مردم اعتراض کردند؛ نظام سرکوب شدیدی کرد و چند صد نفر معترض هم کشته شدند با اینحال بخش بزرگ جامعه ترجیح داد کماکان ساکت بماند و منتظر باشد تا دیگران هزینه تغییرات در ایران را بپردازند.

پوپولیسم به هزینه شما

با بالا رفتن قیمت نفت در دوره هشت ساله ی احمدی نژاد، ایران بیش از تمام یکصد سال گذشته درآمد ارزی داشته؛ حتی با وجود تحریمهای شدید اقتصادی و پایین رفتن میزان فروش نفت در یکی دو سال گذشته، هنوز هم درآمدهای این دولت از تمام دولتهای پیشین در زمان مشابه بیشتر است. مع هذا نه تنها این پول که باید صرف تولید، اشتغالزایی، توسعه و زیرساختهای کشور می شد به هدر رفت بلکه بزرگترین میزان تورم و گرانی در همین دوره وجود دارد. تورم در واقع نوعی مالیات – و ناعادلانه ترین نوع مالیات – است که یک دولت بدون نیاز به تصویب یک مرجع قانونگذار از ملت اخذ می کنند. در اخذ مالیات مستقیم نه فقط سازوکارهایی معلوم می شود که مالیات به صورت عادلانه و به میزان مشخص باشد؛ بلکه محل هزینه های آن هم معلوم می شود یعنی مثلا شما به احمدی نزاد پول نمی دهید که جهان را مدیریت کند یا مخارج تبلیغات انتخاباتی دوستانش را بدهد، بلکه مالیات می دهیذ تا فلان بیمارستان یا فلان کارخانه ایجاد شود. اما با اهرم تورم، دولت هر میزان که بخواهد اسکناس تزریق می کند و نقدینگی مورد نیاز خود را از جیب مردم می پردازد. در این میان برخی از مردم سعی می کنند با تبدیل دارایی های خود به ارزهای خارجی یا مال التجاره از بی ارزش شدن آن جلوگیری کنند و آن دسته که دارایی کمتری دارند، مستمری بگیران یا آنهایی که به هر علت امکان تبدیل دارایی هایشان را ندارند، بیشترین هزینه را می پردازند.

برای اینکه درک بهتری از موضوع داشته باشید کافی است بدانید در دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد، نه تنها حجم نقدینگی از نود هزار میلیارد تومان دوران خاتمی به بیش از چهارصد هزار میلیارد تومان رسید، بلکه نظام اسلامی و دولت محمود احمدی نژاد دست در جیب مردم ایران کرد و تنها ظرف یک سال، دو سوم دارایی های مردم را بالا کشید تا بتواند هزینه شعارهای پوچ و سیاستهای نابخردانه و غیر منطقی نظام را بدهد. با این توضیح احتمالا دانستن اینکه 310 هزار میلیارد تومان افزایش نقدینگی – که معدودی را ثروتمندتر کرده و بخش اعظم جامعه را به خاک سیاه انداخته – از جیب شما پرداخت شده، دشوار نباشد.

دزد پولهای شما پیدا شده؛ برای یافتنش به کلانتری و رمال و دعا نویس هم نیازی ندارید؛ اما دیر یا زود باید این تصمیم مهم را بگیرید که چگونه با او مواجه شوید. راه آسان اینکه یکبار دیگر از دیگران بخواهید وظیفه ی شما را انجام دهند و حقتان را برایتان بگیرند. ایراد این ایده این است که در گذشته بارها آزموده شده و متاسفانه به نتیجه ی دلخواه نرسیده. راه دیگر اینکه خودتان هم در اولین فرصت همدوش دیگران برای گرفتن حقوقتان همراه شوید؛ متاسفانه راه سومی نمی شناسم.

افق آینده ایران تیره و تاریک است. نظام اسلامی مدتها پیش به اصلاحات پشت کرد و قرار نیست معجزه ای اتفاق بیافتد؛ در هر صورت اینبار هم مثل گذشته انتخاب با شما است.